Синтез і фізико-хімічні властивості 3-арил(аралкіл)-8-гідразинометилксантинів та їх N-заміщених похідних

Автор(и)

  • K. V. Аleksandrova Zaporizhzhia State Medical University,
  • S. V. Levich Zaporizhzhia State Medical University,
  • Ye. K. Mikhalchenko Zaporizhzhia State Medical University,
  • D. M. Sinchenko Zaporizhzhia State Medical University,

DOI:

https://doi.org/10.14739/2409-2932.2016.2.70906

Ключові слова:

ксантини, органічний синтез, ЯМР-спектроскопія

Анотація

Аналіз фахових літературних джерел останніх років показує, що найбільш широко поширеними лікарськими засобами є речовини, які містять у своїй структурі гетероциклічні фрагменти. Така тенденція може бути пов’язана з тим, що гетероциклічні сполуки відіграють важливу роль у метаболічних процесах. Слід відзначити, що більшість із цих препаратів мають неприємні побічні ефекти, а деякі з них є доволі токсичними. Похідні ксантину є природними гетероциклічними сполуками з малою токсичністю та широким спектром виражених фармакологічних властивостей (антиоксидантних, сечогінних, антибактеріальних, протизапальних тощо), а також високою варіативністю хімічної модифікації, що робить їх зручними об'єктами для фармацевтичних досліджень. Отже, синтез нових малотоксичних біологічно активних речовин – потенційних лікарських засобів – шляхом хімічної модифікації добре відомих природних сполук, є одним із найбільш важливих завдань сучасної фармацевтичної науки.

Мета роботи – розроблення методів отримання
3-арил(аралкіл)-8-гідразинометилксантинів та їх N-заміщених похідних, а також вивчення їхніх фізико-хімічних властивостей.

Матеріали та методи. Температуру плавлення визначали за допомогою капілярного методу на ПТП (М). 1Н-ЯМР-спектри реєстрували за допомогою Varian Mercury VX-200 прилад (фірми «Varian», США) – розчинник (ДМСО-d6), внутрішній стандарт – ТМС. Елементний аналіз сполук, що одержали,  здійснили на пристрої Elementar Vario L Cube.

Результати. Як вихідні сполуки для дослідження обрали 3-арил(аралкіл)-8-хлорометилксантини. Шляхом їх взаємодії з гідразин-гідратом  отримали відповідні 8-гідразинометилксантини. Оскільки гідразиновий залишок виявляє високу активність у реакціях нуклеофільного приєднання, наступним етапом нашого дослідження була хімічна модифікація отриманих 8-гідразинометилксантинів за 8 положенням. Так, вивчили взаємодію 3-арил(аралкіл)-8-гідразинометилксантинів із фенілізотіоціанатом і карбонільними сполуками, в результаті був синтезований ряд N-заміщених 8-гідразинометилксантинів. Структури всіх сполук були доведені методами елементного аналізу та 1Н-ЯМР-спектроскопії.

Висновки. Одержані результати можуть використовуватися для наступного пошуку біологічно активних сполук серед гідразин-заміщених ксантинів.

Посилання

Saini, M. S., Kumar, A. Dwivedi, J., & Singh, R. (2013) A Review: Biological significances of heterocyclic compounds. International Journal of Pharma Sciences and Research, 3(4), 66–77.

Joule, J. A., & Mills, K. (2010) Heterocycles in Nature. Heterocyclic Chemistry at a Glance. Chichester: John Wiley & Sons, Ltd., (P. 158–166).

Joule, J. A., & Mills, K. (2010) Heterocycles in Medicine. Heterocyclic Chemistry at a Glance. Chichester: John Wiley & Sons, Ltd. (P. 167–179).

Müller, C. E., Sandoval-Ramírez, J., Schobert, U., Geis, U., Frobenius, W., & Klotz, K. N. (1998) 8-(Sulfostyryl)xanthines: water-soluble A2A-selective adenosine receptor antagonists. Bioorganic & Medicinal Chemistry, 6, 707–719.

Taran, A. V., Kornienko, V. I., Samura B. A., et al. (2010) Issledovanie diureticheskoj aktivnosti ammonievykh solej 7,8-dizameschennykh proizvodnykh 3-metilksantina [Research of diuretic activity of ammonium salts of 7,8-disubstituted 3-methylxanhtine derivatives]. Ukrainskyi biofarmatsevtychnyi zhurnal, 3, 14–17. [in Ukrainian].

Kornienko, V. I., Samura B. A., Litarov V. E., Nikolaev, V. A., Romanenko, N. I., Evseeva, L. V., & Ivanchenko, D. G. (2008) Issledovanie ostroj toksichnosti i diureticheskoj aktivnosti ammonijnykh solej 1,7-dizameschennykh 3-metilksantinil-8-tiouksusnoj kisloty [Research of acute toxicity and diuretic activity of ammonium salts of 1,7-disubstituted 3-methylxanthinyl-8-thioacetic acid]. Zaporozhskij medicinskij zhurnal, 5, 128–130. [in Ukrainian].

Kall, R. V., Elzein, E., Perry, T., Li, X., Palle, V., Varkhedkar, V., et al. (2006) Novel 1,3-disubstituted 8-(1-benzyl-1H-pyrazol-4-yl)xanthines: high affinity and selective A2B adenosine receptor antagonists. J. Med. Chem., 49, 3682–3692.

Romanenko, N. I., Nazarenko, M. V., Ivanchenko, D. G., Pakhomova, O. O., & Sharapova, T. A. (2015) The study of reactions of 7-substituted 8-hydrazino-3-methylxanthine with β-dicarbonyl compounds. Aktualni pytannia farmatsevtychnoi i medychnoi nauky ta praktyky, 2(18), 4–8. [in Ukrainian].

Ivanchenko, D. G. (2015) Synthesis, physical-chemical and biological properties of 1,8-disubstituted of theobromine. V. 8-Benzylidenhydrazino-1-p-methylbenzyltheobromines. Zaporozhskij medicinskij zhurnal, 5(92), 89–92. [in Ukrainian]. doi: 10.14739/2310-1210.2015.5.53768.

Ivanchenko, D. H., Romanenko, M. I., Sharapova, T. A., Aleksandrova, K. V., Kamyshny, A. M., & Polishchuk, N. M. (2015) Syntez i protymikrobni vlastyvosti 8-benzylidenhidrazyno-1-n-propilteobrominiv [Synthesis and antibacterial properties of 8-beznylidenhydrazine-1-propyltheobromines]. Aktualni pytannia farmatsevtychnoi i medychnoi nauky ta praktyky, 1(17), 51–55. [in Ukrainian].

Aleksandrova, K. V., Levich, S.V., Shkoda, A. S. et al. (2011) Syntez ta fizyko-khimichni vlastyvosti 3-fenil(benzyl)-ksantynil-8-metyltioatsetatnykh kyslot ta yikh vodorozchynnykh solei [Synthesis and physicochemical properties of 3-phenyl(benzyl)xanthinyl-8-methylthioacetic acids and their water-soluble salts. Aktualni pytannia farmatsevtychnoi i medychnoi nauky ta praktyky, 2, 104–108. [in Ukrainian].

##submission.downloads##

Номер

Розділ

Синтез біологічно активних сполук