Мікрохірургічне кліпування як метод профілактики повторного розриву аневризми передньої сполучної артерії

Автор(и)

DOI:

https://doi.org/10.14739/2409-2932.2023.2.278867

Ключові слова:

аневризми ПСА, повторний розрив аневризми, кліпування

Анотація

Мета роботи – оцінити ефективність мікрохірургічного кліпування аневризми передньої сполучної артерії (ПСА) як методу профілактики повторного розриву аневризми.

Матеріали та методи. У 98 хворих діагностували аневризми ПСА. Вік пацієнтів з аневризмами ПСА – від 20 до 72 років (середній вік – 47,8 ± 11,0 року). Співвідношення жінок і чоловіків – 1,04 : 1,00. Аневризми верифікували за допомогою комп’ютерної томографії судин голови та шиї, селективної церебральної ангіографії, МРТ-ангіографії судин головного мозку.

Результати. Під час мікрохірургічного лікування всіх пацієнтів, залучених у дослідження, використали птеріональний доступ. У перші три доби від розриву аневризми здійснили мікрохірургічне лікування 18 найтяжчим пацієнтам. Після трьох діб і пізніше хірургічне втручання виконали пацієнтам із компенсованим і субкомпенсованим станом, надалі хворих дообстежили з ретельним плануванням мікрохірургічної тактики. Наявність компресії мозку, вираженої дислокації, оклюзійної гідроцефалії – показання до екстреної операції. Ангіоспазм виявили у 45 (45,9 %) пацієнтів: виражений – у 36 %, поширений – у 20 %. Внутрішньомозкові гематоми зафіксували в 30 (30,6 %) хворих, внутрішньошлуночкові крововиливи – у 28 (28,6 %). У п’яти випадках внутрішньомозкові гематоми призводили до вираженої компресії головного мозку та дислокації серединних структур, тому здійснили видалення гематоми і кліпування аневризми.

У 50 % пацієнтів із внутрішньошлуночковими крововиливами наявні також внутрішньомозкові гематоми лобних долей, а кров найчастіше локалізувалась у кількох шлуночках. Перед кліпуванням аневризми 4 хворим із декомпенсованою гідроцефалією здійснили вентрикуло-дренувальні та лікворо-шунтувальні операції. Післяопераційна летальність у цій групі пацієнтів становила 11 %, рівень вираженого неврологічного дефіциту – 22 %.

Встановили, що повторні розриви аневризм ПСА після надходження в стаціонар виникли у 15 % пацієнтів, які перебували на лікуванні.

Висновки. Мікрохірургічне лікування забезпечує малоінвазивний підхід, який мінімізує пошкодження навколишньої тканини мозку. Це допомагає зберегти функцію мозку та мінімізувати ризик післяопераційних неврологічних ускладнень.

Біографія автора

І. О. Шкіль, КНП «Запорізька обласна клінічна лікарня» ЗОР, м. Запоріжжя, Україна

лікар-нейрохірург вищої категорії

Посилання

Peng, C., Diao, Y. H., Cai, S. F., & Yang, X. Y. (2022). Endovascular coiling versus microsurgical clipping for ruptured intracranial aneurysms: a meta-analysis and systematic review. Chinese neurosurgical journal, 8(1), 17. https://doi.org/10.1186/s41016-022-00283-3

Forbes, J. A., D'herbemont, S., Lehner, K. R., Pineda Martinez, D., Navarro-Chávez, I. P., Mendez Rosito, D., & Schwartz, T. H. (2018). Feasibility of endoscopic endonasal approach for clip application of cerebral aneurysms: a systematic review. Journal of neurosurgical sciences, 62(6), 650-657. https://doi.org/10.23736/S0390-5616.18.04405-3

Harris, L., Hill, C. S., Elliot, M., Fitzpatrick, T., Ghosh, A., & Vindlacheruvu, R. (2021). Comparison between outcomes of endovascular and surgical treatments of ruptured anterior communicating artery aneurysms. British journal of neurosurgery, 35(3), 313-318. https://doi.org/10.1080/02688697.2020.1812517

Belavadi, R., Gudigopuram, S. V. R., Raguthu, C. C., Gajjela, H., Kela, I., Kakarala, C. L., Hassan, M., & Sange, I. (2021). Surgical Clipping Versus Endovascular Coiling in the Management of Intracranial Aneurysms. Cureus, 13(12), e20478. https://doi.org/10.7759/cureus.20478

Lindgren, A., Vergouwen, M. D., van der Schaaf, I., Algra, A., Wermer, M., Clarke, M. J., & Rinkel, G. J. (2018). Endovascular coiling versus neurosurgical clipping for people with aneurysmal subarachnoid haemorrhage. The Cochrane database of systematic reviews, 8(8), CD003085. https://doi.org/10.1002/14651858.CD003085.pub3

Lee, S. H., & Park, J. S. (2022). Outcome of ruptured anterior communicating artery aneurysm treatment compared between surgical clipping and endovascular coiling: A single-center analysis. Medicine, 101(38), e30754. https://doi.org/10.1097/MD.0000000000030754

Sattari, S. A., Shahbandi, A., Lee, R. P., Feghali, J., Rincon-Torroella, J., Yang, W., Abdulrahim, M., Ahmadi, S., So, R. J., Hung, A., Caplan, J. M., Gonzalez, F., Tamargo, R. J., Huang, J., & Xu, R. (2023). Surgery or Endovascular Treatment in Patients with Anterior Communicating Artery Aneurysm: A Systematic Review and Meta-Analysis. World neurosurgery, 175, 31-44. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.wneu.2023.03.111

Nowicki, J., Harding, M., & Aromataris, E. (2022). Clinical outcomes of microvascular clipping compared to endovascular coiling for ruptured anterior communicating artery aneurysms: a systematic review protocol. JBI evidence synthesis, 20(8), 2032-2039. https://doi.org/10.11124/JBIES-21-00332

Brzegowy, P., Kucybała, I., Krupa, K., Łasocha, B., Wilk, A., Latacz, P., Urbanik, A., & Popiela, T. J. (2019). Angiographic and clinical results of anterior communicating artery aneurysm endovascular treatment. Wideochirurgia i inne techniki maloinwazyjne = Videosurgery and other miniinvasive techniques, 14(3), 451-460. https://doi.org/10.5114/wiitm.2019.81406

Lawton, M. T., & Vates, G. E. (2017). Subarachnoid Hemorrhage. The New England journal of medicine, 377(3), 257-266. https://doi.org/10.1056/NEJMcp1605827

Chung, D. Y., Abdalkader, M., & Nguyen, T. N. (2021). Aneurysmal Subarachnoid Hemorrhage. Neurologic clinics, 39(2), 419-442. https://doi.org/10.1016/j.ncl.2021.02.006

Zhu, W., Ling, X., Petersen, J. D., Liu, J., Xiao, A., & Huang, J. (2022). Clipping versus coiling for aneurysmal subarachnoid hemorrhage: a systematic review and meta-analysis of prospective studies. Neurosurgical review, 45(2), 1291-1302. https://doi.org/10.1007/s10143-021-01704-0

Williams, L. N., & Brown, R. D., Jr (2013). Management of unruptured intracranial aneurysms. Neurology. Clinical practice, 3(2), 99-108. https://doi.org/10.1212/CPJ.0b013e31828d9f6b

Beuing, O., Lenz, A., Donitza, A., Becker, M., Serowy, S., & Skalej, M. (2020). Stent-assisted coiling of broad-necked intracranial aneurysms with a new braided microstent (Accero): procedural results and long-term follow-up. Scientific reports, 10(1), 412. https://doi.org/10.1038/s41598-019-57102-6

Nussbaum, E. S., Touchette, J. C., Madison, M. T., Goddard, J. K., Lassig, J. P., & Nussbaum, L. A. (2020). Microsurgical Treatment of Unruptured Anterior Communicating Artery Aneurysms: Approaches and Outcomes in a Large Contemporary Series and Review of the Literature. Operative neurosurgery, 19(6), 678-690. https://doi.org/10.1093/ons/opaa214

Kim, M., Kim, B. J., Son, W., & Park, J. (2021). Postoperative Clipping Status after a Pterional versus Interhemispheric Approach for High-Positioned Anterior Communicating Artery Aneurysms. Journal of Korean Neurosurgical Society, 64(4), 524-533. https://doi.org/10.3340/jkns.2020.0215

Fukuda, H., Hamada, F., Nonaka, M., Ueba, Y., Fukui, N., Kurosaki, Y., Morioka, J., Koyanagi, M., Nakajima, N., Uezato, M., Yasuda, T., Chin, M., Yamagata, S., Murao, K., Yamada, K., Ohta, T., Lo, B., & Ueba, T. (2021). Impact of subcallosal artery origin and A1 asymmetry on surgical outcomes of anterior communicating artery aneurysms. Acta neurochirurgica, 163(11), 2955-2965. https://doi.org/10.1007/s00701-021-04979-w

##submission.downloads##

Опубліковано

2023-07-03

Номер

Розділ

Оригінальні дослідження